Ukrayna Savaşı için yerli silahlar üretti yeni silahları

Ukrayna, 2014’te Rusya ile Kırım’ın ilhakı ve Doğu Ukrayna’daki çatışmaların ardından, kendi savunma sanayisini güçlendirme yolunda ciddi adımlar atarak önemli ölçüde geliştirdi. Bu süreçte, yerli ve milli savunma sanayisini, dış yardımlara bağımlılığı azaltmak ve yerli askeri kapasitesini artırmak amacıyla geliştirdi ve çeşitli silah sistemleri, askeri donanım ve teçhizat üretir hale getirdi. Aşağıda, son 10 yıl içinde Ukrayna’nın yerli olarak geliştirdiği bazı önemli silah sistemleri ve askeri donanımların listesi bulunmaktadır:

Neptune Seyir Füzesi

• Geliştirme Yılı: 2020
• Detaylar: R-360 Neptun (Ukraynaca: Р-360 «Нептун»), Ukrayna yapımı bir gemisavar seyir füzesidir. Ukrayna’nın kendi imkanlarıyla geliştirdiği bu kıyı savunma füzesi, Karadeniz ve Azak Denizi’ndeki tehditlere karşı kullanılmak üzere tasarlandı. Neptune, yüzey hedeflerine karşı uzun menzilli saldırılar düzenleyebiliyor ve 280 km menzile sahip.
• Başarı: 2022’de Rusya’nın Karadeniz filosunun önemli gemilerinden “Moskva” kruvazörünün batırılmasında önemli bir rol oynadı.

Vilkha-M (ÇNRA) Çok Namlulu Roketatar Sistemi

• Geliştirme Yılı: 2018
• Detaylar: Sovyet yapımı BM-30 Smerch çok namlulu roketatar sisteminin modernize edilmiş versiyonu olan Vilkha, Ukrayna tarafından geliştirildi. Bu sistem, hassas güdümlü roketlerle 120 km’ye kadar menzile sahip.
• Özellikler: GPS güdümlü ve yüksek isabet oranına sahip roketleri ile savaş alanında etkin bir ateş gücü sunuyor.

Bogdana Kundağı Motorlu Obüs

• Geliştirme Yılı: 2020
• Detaylar: Bogdana, 155 mm kalibreli, NATO standartlarına uygun bir kundağı motorlu obüs sistemidir. Araç, çekili top sistemlerinin yerini almak üzere geliştirildi.
• Özellikler: Özellikle hassas güdümlü mermilerle uzun menzilli atışlar yapabilme kabiliyeti sunuyor. Sistem, mobilite açısından yüksek performansa sahip.

Stugna-P Tanksavar Füzesi

• Geliştirme Yılı: 2011’de geliştirilmiş olmasına rağmen, 2014 sonrası kullanımı yaygınlaştı.
• Detaylar: Stugna-P, tanksavar ve zırhlı araçlara karşı etkili olan bir güdümlü füze sistemidir. Uzaktan kumanda sistemi ile çalışarak operatörün güvenli mesafeden füzeyi yönlendirmesine olanak tanır.
• Başarı: 2022’de Rus zırhlılarına karşı oldukça etkili oldu.

  

T-64BM Bulat Ana Muharebe Tankı

• Geliştirme Yılı: 2010’lar başında modernize edilmeye başlandı, 2014 sonrası ön plana çıktı.
• Detaylar: Ukrayna, Sovyet döneminden kalma T-64 tanklarını modernize ederek zırh korumasını ve ateş gücünü artırdı. Bulat versiyonu, yeni dinamik zırh ve modern elektronik sistemlerle donatıldı.
• Özellikler: Gece görüş, lazer mesafe ölçer ve modern atış kontrol sistemleri ile donatılmıştır. Ukraynalı savunma şirketi Morozov Makine Tasarım Bürosu Harkov tarafından tasarlanmıştır. Geliştirmeler arasında daha güçlü silahlar, iyileştirilmiş hareket kabiliyeti performansı ve daha yüksek koruma seviyeleri yer almaktadır. BULAT tankı Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nde hizmete girmiştir. Ana muharebe performansı yetenekleri açısından BULAT tankı Rus yapımı T-90’a benzer ve Ukrayna T-84 OPLOT’a çok yaklaşmaktadır.

BTR-4E Zırhlı Personel Taşıyıcı

• Geliştirme Yılı: 2008’de geliştirilmeye başlandı, 2014 sonrası etkin kullanım gördü.
• Detaylar: Tamamen Ukrayna yapımı olan BTR-4E, modernize edilmiş ve zırh koruması artırılmış bir personel taşıyıcıdır. Hem kara operasyonlarında hem de su üzerindeki operasyonlarda kullanılabilir. BTR-4 “Bucephalus “ (Ukraynaca: БТР-4 «Буцефал»,) Ukrayna’da Kharkiv Morozov Makine Binası Tasarım Bürosu (SOE KMDB) tarafından tasarlanan amfibi 8×8 tekerlekli zırhlı personel taşıyıcıdır
• Özellikler: Modüler zırh sistemi ile korunma seviyesi ayarlanabilir ve 30 mm top ve tanksavar füzeleriyle silahlandırılmış modelleri vardır.
• BTR-4’in birçok farklı konfigürasyonu mevcuttur.
  • BRM-4K keşif aracı,
  • BTR-4K komuta aracı,
  • BTR-4KSh komuta ve kurmay aracı,
  • BTR-4E1
  • BTR-4MV1, artırılmış koruma ile NATO standardına yükseltildi.
  • MOP-4K ateş destek aracı,
  • BREM-4K onarım ve kurtarma aracı
  • BSEM-4K kurtarma ve tıbbi araç.
  • BMM-4A – Görünüşe göre BMM-1’e görev açısından benzer
  • BMM-4B
  • BMM-4C

Grum-2/Hrim 2 (Thunder 2)Taktik Balistik Füzesi

• Geliştirme Yılı: 2017
• Detaylar: Grom-2, Ukrayna’nın taktik balistik füze alanındaki en önemli projelerinden biridir. Bu füze sistemi, düşman hedeflerine karşı yüksek hassasiyetle saldırı yapabilme kapasitesine sahiptir.
• Özellikler: Grom-2, 500 km menzile kadar etkili olup, özellikle komuta merkezleri, hava savunma sistemleri ve askeri altyapılara yönelik stratejik saldırılarda kullanılabilir.

Bayraktar TB2 İHA (Ortak Geliştirme ve Entegrasyon)

• Detaylar: Türkiye’den tedarik edilmesine rağmen, Ukrayna Bayraktar TB2 insansız hava araçlarının kullanımı ve geliştirilmesi konusunda önemli işbirliklerine gitmiştir. Bu sistemler, özellikle 2022 yılında Rusya’ya karşı oldukça etkili oldu.
• Özellikler: İstihbarat, gözlem ve hedef tespitinde etkili olan bu İHA’lar, aynı zamanda lazer güdümlü mühimmat kullanabiliyor.

UAV-100 ve Leleka-100 İHA Sistemleri

• Geliştirme Yılı: 2019 ve sonrası
• Detaylar: Ukrayna tarafından geliştirilen bu İHA’lar keşif ve istihbarat toplama amaçlı kullanılıyor. Sahadaki askeri operasyonlar için hızlı bilgi aktarımı sağlayarak stratejik üstünlük sunuyorlar.

Ukrayna Silahlı Kuvvetleri tarafından operasyonel kullanım için resmi olarak kabul edilen ilk İHA, Ukroboronprom Savunma Endüstrisi Grubu’ndan VAT Korolev Meridian tarafından üretilen Spectator-M1, ikinci İHA ise Ukrayna Savunma Sanayii Birliği üyesi bir şirket olan Athlone-Avia tarafından üretilen A1-SM Fury’dir.

11 Mayıs 2021 tarihinde Ukrayna Savunma Bakanlığınca Leleka-100 insansız hava aracının hizmette resmi olarak kullanılması için onay verildi. Leleka-100, resmi kalifikasyon denemelerinde başarılı olan ve Ukrayna Silahlı Kuvvetleri tarafından operasyonel kullanım için resmi olarak kabul edilen üçüncü yerli İHA oldu.

Sokil-300 İHA

• Geliştirme Yılı: 2020
• Detaylar: Sokil-300, Ukrayna’nın orta irtifa uzun havada kalışlı insansız hava aracı sistemidir. Gözlem, keşif ve hassas hedefleme görevleri için tasarlanmıştır. Bu İHA, özellikle Rusya-Ukrayna savaşında gözlem ve istihbarat operasyonlarında kullanılmıştır. Sokil-300 İHA’yı Ukrayna’nın Kiev kentinde bulunan Luch Design Bureau şirketi tasarlayıp geliştirmektedir. Sokil-300, Ukrayna’da özel olarak tasarlanan ve üretilen bir İHA olma özelliğine sahiptir.

Kvitnyk Güdümlü Mühimmat

• Geliştirme Yılı: 2010’lar
• Detaylar: Ukrayna yapımı Kvitnyk, hassas güdümlü bir topçu mühimmatıdır. Hedef belirleme lazeri sayesinde yüksek hassasiyetle uzun menzilli atışlar yapabilir.
• Özellikler: Hedefin lazerle işaretlenmesiyle büyük doğruluk oranına sahiptir ve tank, zırhlı araçlar gibi hedefleri imha etmekte kullanılır. Kvitnyk-E, Progress Scientific Industrial Complex tarafından geliştirildi ve özel olarak 152 mm çekili ve kundağı motorlu topçu sistemleri olan 2S3 ve 2S19’dan ateşlenmek üzere tasarlandı.

Barier Tanksavar Füzesi

• Detaylar: Barier, Ukrayna’nın geliştirdiği tanksavar füze sistemidir. Zırhlı hedeflere karşı etkili olan bu füze, yüksek nüfuz kabiliyeti ve uzun menzil sunar.Barrier-V ATGM tanksavar füzesi Mi-24 helikopterlerinin modernizasyonu için helikoptere monte edilen Barrier-V tanksavar füze sistemi, Fırlatma Podu (TLC) içerisindeki Tanksavar Güdümlü Füzesinden (ATGM) ve optik nişangah istasyonundaki (OAS-V) lazer kontrol kanalından (LCC) oluşmaktadır. Bu Barrier-V tanksavar füzesi ERA (Patlayıcılı Reaktif Zırh) dahil olmak üzere kombine, taşınan veya monolitik zırhlı sabit ve hareketli hedefleri yok etmek ve çeşitli silah platformlarını, siper ardına gizlenmiş tankları, hafif zırhlı araçları ve helikopter gibi hedefleri yüksek doğruluk oranı ile tespit için tasarlanmıştır.Teknik Özellikler
  • Azami Menzil: 7500 metre
  • Güdüm Sistemi: Otomatik modda, termal kameralar ile otomatik takibi yapılan hedeflerin lazer ışınları ile güdümü
  • Ağırlık: 43 kg
  • Kalibre: 130 mm
  • Harp Başlığı Tipi: Tandem Zırh Delici
  • Zırh Deliş Gücü: En az ERA ile korunan 800 mm zırhı delebilir
  • Hedef İsabet Oranı: 0,7-0,85
  • Çalışma Sıcaklığı Aralığı: -40 ve +60 derece

Liut, Rage (Öfke) savaş robotu (İnsansız Kara Aracı)

Ukraynalı mühendisler, savaşta kullanılmak üzere, Liut (“Öfke”) adlı yeni bir savaş robotu geliştirdiler. Buluş, halihazırda saha testlerinden başarıyla geçti.  Ukrayna Silahlı Kuvvetleri için “Rage (Öfke)” adlı bir robotu muharebe sahasında test etti. Bu saldırı robotu, düşman mevzilerine saldırmak ve muharip operasyonlarda askerlere siper, zaman ve destek sağlamak için tasarlanmıştır.

TAKHA Amfibi araç

Ukrayna Savunma Bakanlığı, TAKHA arazi amfibi aracının Ukrayna Silahlı Kuvvetleri tarafından kullanımını resmen onayladı. Ukraynalı mühendisler tarafından tasarlanan bu araç, bataklıklar, bataklıklar, derin kar ve hatta sudan buza geçiş gibi en zorlu arazilerin bazılarıyla başa çıkmak için üretildi.

Palianytsia, Ukrayna tarafından üretilen taarruz silahı (roket dron)

Roket dron tabirinden ne anlamamız gerektiğini tam olarak açıklayamıyor olsalar da anlatılmak istenenin yani bu ürünün  seyir füzelerinin ve uçak tipi insansız hava araçlarının bazı özelliklerini birleştirmeye çalıştığı anlaşılıyor. Aerodinamik olarak ördek tasarımında olan sistemin silindirik bir gövdesi ve ovalleştirilmiş yuvarlatılmış bir burun konisi vardır. Menzili ve faydalı yükü hakkında kesin bilgi yok. Tek yönlü bir silah Kanat açıklı 1.5 ila 2 metre tahmin ediliyor.Ortaya monte edilmiş ön yatay kuyruk ve yüksek monte edilmiş bir kanatla donatılmıştır. Kuyruk, hafif bombeli iki omurga içerir.

CHAKLUN İnsansız Hava Aracı

krayna Savunma Bakanlığı uçak konfigürasyonuna göre tasarlanan ve üretilen insansız hava aracı (İHA) CHALUN’ın kullanımına onay verdi. Bu İHA yüksek teknoloji içeriyor, elektronik harp saldırılarına karşı dayanıklı olmakla beraber topçu ateşini düzenlemeye de yardımcı olacaktır.

DRAKARİS; Alev makinası ile donatılmış İHA

Sosyal medyada, Ukrayna Kuvvetleri’nin Rus hedeflerine karşı yeni bir alev makinesi insansız hava aracı kullandığını gösteren görüntüler dolaşıyor. İlk olarak Telegram’da yayınlanan görüntülerde, bir insansız hava aracının (İHA) bir ağaç hattı boyunca ateş topları fırlattığı görülüyor. Ejderha ateşi dedikleri yeni silah Ukrayna tarafınca oldukça benimsendi.

Görüntüler, Ukrayna’nın 108. Müstakil Kara Savunma Tugayı tarafından ” My Callsign is Godwin ” adlı bir kanalda yayınlandı. Yayınlandığında, Game of Thrones’da Dragonfire için kullanılan Yüksek Valynarian diline atıfta bulunan “Drakaris” kelimesi de eşlik ediyordu. Görüntülerin düşük kalitesi nedeniyle söz konusu drone’u ayırt etmek zor, ancak tüm saldırı yaklaşık 22 saniye sürüyor. Bundan sonra drone, yangın çıkarıcı silahını (muhtemelen artık tükenmiş) bırakıyor ve uçup gidiyor.

(Bu sistemin görseline ulaşamadık)

PHOENIX 80K6KS1 Hava savunma radarı BUK m1 için üretildi

Phoenix-1 radarı, modern katı hal modülleri ve dijital anten dizisi teknolojilerini kullanan 79K6 ve 80K6 radarlarının daha da geliştirilmiş halidir. Ayrıca yeni radar, Iskra tarafından geliştirilen yüksek performanslı algoritmalara göre çalışan özel radar sinyal işlemci kademesi en son teknolojiye dayanıyor.

Radar, Buk-M1 uçaksavar füze sistemlerinin bir parçası olarak kullanılmak üzere uyarlanmıştır . Ancak, otonom olarak da çalışabilir.

Militarnyi’nin Ukrayna’nın askeri-endüstriyel kompleksinin P-18S radarının yükseltilmiş bir versiyonunu geliştirdiğini bildirdiğini hatırlatmakta fayda var.

BM 21 U Grand/Vilkha

BM-21U Grad/Vilkha çok namlulu roketatar sistemi ve 80K6KS1 “Phoenix” hava savunma radar sistemi resmi olarak Ukrayna Silahlı Kuvvetleri envanterine girdi. Ukrayna Savunma Bakanlığı; BM-21U Grad/Vilkha ÇNRA ve 80K6KS1’nin Ukrayna Silahlı Kuvvetleri envanterine dahil edilmesi için bir yönerge yayınladı.

Ukroboronprom tarafından yayınlanan basın açıklamasına göre Vilkha’nın; 5 dakika içinde yeniden yüklenebildiği ve azami 40 km menzile sahip olduğu belirtildi. BM-21 “Grad” ÇNRA üzerinden geliştirilen Vilkha; navigasyon ve konumlandırma, iletişim için yeni sistemlerin yanı sıra platform seviyelendirme ve stabilizasyon için bir dizi iyileştirmeler içeriyor. Defence Express’in aktardığına göre BM-21U “Grad”/”Vilkha” ÇNRA araçları; 24 Ağustos 2021’de Kiev’de yapılan Ukrayna’nın 30. Bağımsızlık Günü askeri geçit töreni sırasında görüldü.

Spector M1 İnsansız Hava Aracı

Spektor M1 insansız hava aracı (İHA), Ukrayna tarafından geliştirilen bir keşif ve istihbarat toplama amacıyla kullanılan bir İHA platformudur. Üretici  firma, Ukrayna merkezli bir savunma sanayi şirketi olan JSC Meridian‘dir. JSC Meridian, Ukrayna’nın savunma ve elektronik sektöründe faaliyet gösteren, yüksek teknoloji çözümleri üreten önemli bir firmadır. Şirket, insansız hava araçları, radar sistemleri ve diğer askeri elektronik ekipmanlar üzerinde uzmanlaşmıştır.

2018-2020 yılları arasında Ukrayna’nın savunma sanayisine yaptığı yatırımlar ve yerli İHA projelerinin artmasıyla, Spektor M1’in üretimi bu dönemde gerçekleşmiştir. Net bir tarih verilmemekle birlikte, Spektor M1‘in 2020 civarında envantere girdiği tahmin edilmektedir.

Spektor M1, düşman hareketlerini izlemek, keşif yapmak ve stratejik hedeflerin belirlenmesinde kullanılır. Sahadaki askeri operasyonların etkili bir şekilde yönetilmesi için gözlem ve hedef tespiti sağlar.

BPAK A1 SM FURY İnsansız Hava Aracı

Ukrayna merkezli Athlon Avia şirketi tarafından üretilen BPAK A1-SM “Fury” isimli insansız hava aracının (İHA) “düzinelercesi” Aralık 2020’de Ukrayna Silahlı Kuvvetlerine teslim edildi. Şirket, söz konusu İHA sisteminin ilk ihracat sözleşmesini gerçekleştirdiğini de duyurdu. Bahse konu çok işlevli insansız hava aracının ilk yabancı müşterisi Birleşik Arap Emirlikleri’nden (BAE) “özel” bir şirket oldu.

Defense Express’in aktardığı üzere, Athlon Avia Yöneticisi Artem Vyunnik tarafından yapılan açıklamalarda, “2020 yılında, Ukrayna Silahlı Kuvvetlerine (USK) topçu ateşine keşif ve dengeleme için tasarlanmış, birkaç düzine BPAK A1-SM “Fury” İHA tedarik edildi. Platformlarımız bu görevler için geliştirilmiş ve iyileştirilmiştir. Bu geliştirmenin ana müşterisi, yakın bağlar kurduğumuz tugayların topçu birlikleridir.” ifadelerine yer verildi. Şirketin ayrıca, daha önce USK Kara Kuvvetleri’nin füze ve topçu birliklerine tedarik edilen platformları da onardığı ve geliştirdiği ifade edildi.

Başarılı devlet testlerinin nihayetinde BPAK A1-SM “Fury” insansız hava aracının, Nisan 2020’den itibaren, Ukrayna Savunma Bakanlığı’nın resmi emriyle, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri tarafından kullanılmaya başlandığı biliniyor.

Ukrayna’nın Lyutyi Dronu: Rusya’da Yüzlerce Hedef Vuruyor

Lyutyi, 1.000 kilometreye kadar mesafedeki hedeflere ulaşabilme yeteneğiyle Ukrayna-Rusya savaşında stratejik bir silah olarak öne çıkıyor. Açık kaynak haberlerine göre  Lyutyi dronunun savaş başlığı yaklaşık 50 kilogram ağırlığında olup, İran yapımı Shahed-136 kamikaze dronuna benzerlik gösteriyor. Patlayıcı başlık, yüksek tahribat gücüne sahip olan parçalı bir yapıda olup hedefe hassas bir şekilde odaklanabiliyor. Bu özelliği sayesinde, başta askeri altyapılar olmak üzere stratejik noktalarda etkili bir yıkıcı güç sunuyor.

Sonuç ve Gelecek Projeleri:

Ukrayna, Rusya ile çatışmanın başlangıcından bu yana yerli savunma sanayisini güçlendirme amacıyla pek çok yeni silah sistemi geliştirmiş ve mevcut olanları modernize etmiştir. Özellikle Neptune seyir füzesi, Vilkha roket sistemleri ve Stugna-P tanksavar füzesi, Ukrayna’nın savunma kapasitesini artırmada önemli rol oynamıştır. Bu gelişmeler, ülkenin dışa bağımlılığını azaltarak kendi kendine yetebilme kapasitesini artırma amacına hizmet etmektedir. Gelecekte, Ukrayna’nın savunma sanayisinde daha fazla inovasyon yapması ve uluslararası işbirlikleriyle daha gelişmiş silah sistemleri geliştirmesi beklenmektedir.