
Tayvan F-16V, Çin İHA’sını Hedef Aldı: Gerilim Artıyor
Tayvan F-16V savaş uçağı, Çin’e ait İHA’ya kilitlendi. Bölgedeki askeri hareketlilik artarken gerilim yükseliyor.
Tayvan F-16V, Çin İHA’sına Kilitlendi
Tayvan’a ait F-16V savaş uçağı, 17 Mart 2025’te Çin’e ait bir askeri insansız hava aracına (İHA) kilitlendi. Olay, Pekin’in bölgedeki askeri faaliyetlerini artırarak Tayvan üzerindeki baskısını sürdürdüğü bir dönemde gerçekleşti. Çin, Tayvan’ı kendi topraklarının ayrılmaz bir parçası olarak görse de ada hiçbir zaman Pekin’in doğrudan yönetimi altında olmadı. Çin yönetimi, Tayvan’ı yeniden kendi egemenliği altına almak için güç kullanmaktan kaçınmayacağını defalarca dile getirdi ve hava ve deniz sahasında düzenli askeri tatbikatlarla baskısını artırdı.
Son dönemde Çin Halk Kurtuluş Ordusu Hava Kuvvetleri’ne (PLAAF) ait 59 uçak ve 9 donanma gemisinin Tayvan çevresinde yoğun faaliyet gösterdiği bildirildi. Bu operasyon sırasında, Wing Loong-2 ve Wing Loong-10 insansız hava araçları (İHA) Tayvan ordusu tarafından ilk kez net bir şekilde tespit edilerek fotoğraflandı. Tayvan Hava Kuvvetleri (RoCAF), F-16V savaş uçakları ve P-3C Orion deniz gözetleme uçaklarının elektro-optik sistemleriyle bu İHA’ların görüntülerini yayımladı.
Çin İHA’ları İlk Kez Açıkça Teşhis Edildi
Tayvan Savunma Bakanlığı (MND), daha önce Çin’in BZK-005 ve TB-001 keşif ve saldırı İHA’larını Tayvan Hava Savunma Tanımlama Bölgesi’ne (ADIZ) giriş yaparken tespit ettiğini açıklamıştı. Ancak Wing Loong-2 ve Wing Loong-10’un bu operasyonlarda kullanıldığı ilk kez açıkça doğrulandı ve fotoğraflandı. Bakanlık genellikle Çin askeri uçaklarını ve İHA’larını tür belirtmeden “hava aracı” ya da “dron” olarak tanımlıyor, bu nedenle bu yeni açıklama dikkat çekti.
Wing Loong-10’un Tayvan P-3C Orion’un elektro-optik sistemiyle çekilen bir görüntüsü, İHA’nın yandan ve arkadan görünümünü ortaya koyuyor. Görüntüde, iki egzoz çıkışı olan “Wind Shadow” versiyonu olduğu anlaşılıyor. Bu model, çift turbofan motorla çalışırken “Cloud Shadow” versiyonu tek motorlu ve daha basit bir egzoz yapısına sahip. Wing Loong-10, daha önce Batı Pasifik üzerinde tespit edilmiş ve Şubat-Mart aylarında Tayvan Boğazı’nın kuzeyinde uçtuğu kaydedilmişti.
Wing Loong-2 silahlı insansız hava aracı (UCAV) ise Tayvan’a ait F-16V’nin Sniper ATP hedefleme podu ile görüntülendi. Tayvan askeri kaynakları, bu İHA’yı “Type 2 Attack UAV”, Wing Loong-10’u ise “Wuzhen-10 UAV” olarak tanımladı.
Wing Loong-2 ve Wing Loong-10’un Teknik Özellikleri
Wing Loong-2, Çengdu Uçak Sanayi Grubu tarafından geliştirilen orta irtifa uzun menzilli (MALE) bir insansız hava aracı olarak öne çıkıyor. Keşif, gözetleme ve taarruz görevleri için tasarlanan İHA, 480 kg’a kadar mühimmat taşıma kapasitesine sahip. Üzerinde hava-yer füzeleri ve güdümlü bombalar taşıyabilen Wing Loong-2, 32 saat havada kalabiliyor ve 370 km/s maksimum hıza ulaşabiliyor. MQ-9 Reaper’a benzer bir tasarıma sahip olan İHA, yüksek kanat yapısı ve arkaya monte edilmiş pervane motoruyla dikkat çekiyor.
Wing Loong-10, yüksek irtifa uzun menzilli (HALE) bir gizli (stealth) İHA olarak geliştirilmiştir. Jet motoruyla çalışan bu İHA, 12.000 metre üzerinde uçabiliyor ve 620 km/s hıza ulaşabiliyor. Ana görevi elektronik istihbarat (ELINT) ve elektronik harp (EW) operasyonları olmakla birlikte hassas vuruş kabiliyetine sahip mühimmatlarla donatılabiliyor. Tasarımında kullanılan gizlilik odaklı aerodinamik yapı, eğimli dikey stabilizatörler ve radar izini azaltan gövde tasarımı sayesinde hava savunma sistemlerine karşı daha dayanıklı bir platform olarak öne çıkıyor.
ABD’nin Tayvan Politikası ve Bölgesel Gerilimler
Bölgedeki askeri gerilimlerin yanında, ABD’deki siyasi belirsizlikler de Çin-Tayvan denklemine etki ediyor. Biden yönetimi Tayvan’a güçlü askeri destek sağlarken olası bir Donald Trump yönetimi, ABD’nin Tayvan politikalarında belirsizlik yaratabilir. Trump’ın geçmişteki dış politika kararları genellikle daha değişken ve ticari çıkar odaklı olduğu için bu durum Çin’in bölgedeki agresif hamlelerini artırabilir.
Çin’in askeri tatbikatları genellikle ABD ile Tayvan arasındaki diplomatik temaslar arttığında yoğunlaşıyor. Bu olay da Tayvan Cumhurbaşkanı Lai Ching-te’nin Çin’i “düşmanca” bir yabancı güç olarak tanımlamasının ardından yaşandı. Ayrıca G7 ülkeleri kısa süre önce Çin’i “yasadışı, kışkırtıcı ve tehlikeli eylemlerinden” dolayı eleştirmiş, bu eleştirilere Çin hükümeti “Tayvan bağımsızlığını destekleyenlere sert bir uyarı” şeklinde yanıt vermişti.
Askeri teorik açıdan bakıldığında Çin’in Orta Askeri Komisyonu (CMC), nükleer silah kullanmadan sadece konvansiyonel askeri güçle ABD ve müttefiklerine karşı caydırıcılık sağlayabildiğini göstermeyi hedefliyor. Son tatbikatlar ABD Bilim Adamları Federasyonu’nun (FAS) son nükleer raporunun ardından geldi. Rapora göre Çin’in 600 civarında nükleer savaş başlığı bulunuyor ancak ABD’nin 3.700 başlık içeren tam teşekküllü nükleer üçlüsü ile kıyaslandığında Çin’in yetenekleri halen sınırlı kalıyor.
Tayvan ve Çin arasındaki askeri gerilim giderek daha tehlikeli bir boyuta evrilirken Çin’in hava ve deniz tatbikatlarının kapsamının genişlemesi ve yeni nesil İHA’ları sahada aktif olarak kullanması, bölgedeki güç dengesini değiştirebilecek önemli unsurlar arasında yer alıyor.