Tengyun; iki aşamalı taşıma sistemli uzay uçağı

Tengyun projesi, Çin’in yeniden kullanılabilir uzay sistemleri geliştirme konusundaki kararlılığını ve küresel uzay yarışında yükselen varlığını temsil etmektedir. Bu Tengyun projesi, Çin’in uzay taşımacılığı alanında yeniden kullanılabilir sistemler geliştirme çabalarının bir parçasıdır. Bu tür projeler, uzaya erişimi daha ekonomik ve sürdürülebilir hale getirmek için arayışların sonucu ortaya çıkmaktadır.

Proje Hedefleri (tahmin edilerek)

Tekrar kullanılabilir bir uzay aracı (spaceplane) geliştirmek. Uzay uçuşlarını ticari ve askeri amaçlarla daha ekonomik hale getirmek. Hem yörüngesel hem de atmosfer içi uçuş gerçekleştirebilmek. Uzay taşımacılığında esneklik ve verimlilik sağlamak şeklinde özetlenebilir.

Özetle hedef; Çin Tengyun, projesi Havacılık ve Uzay Bilimi ve Teknolojisi Şirketi (CASC) tarafından geliştirilen, tekrar kullanılabilir bir uzay uçağı projesidir. Bu proje, uzay uçuşlarını hem ticari hem de askeri amaçlarla daha ekonomik ve verimli hale getirmeyi hedeflemektedir.

Geliştirme ve Zaman Çizelgesi

2016: CASIC tarafından Tengyun projesi duyuruldu, yeniden kullanılabilir bir uzay sistemi geliştirme çalışmaları başladı.
2017: Çin, 2020 yılına kadar yeniden kullanılabilir bir uzay aracı başlatmayı planladığını açıkladı.
2018: CASIC, rüzgar tünelinde yapılan deneylerle taşıyıcı uçak ve uzay aracı ayrım mekanizmasında ilerleme kaydedildiğini bildirdi.
2020: Yeniden kullanılabilir deneysel bir uzay aracının ilk fırlatması yapıldı; bu, Tengyun ile bağlantılı olabilir ancak resmi olarak doğrulanmadı.
2025: Tengyun sisteminin ilk yörüngesel test uçuşu planlanıyor.
2030: Sistemin tam operasyonel olarak hizmete girmesi bekleniyor.

Sistem Özeti

Yapı: İki bileşenli bir sistem:

• • Taşıyıcı Uçak: Delta kanat tasarımına sahip, süpersonik, yüksek irtifa taşıma kapasitesine sahip turbojet motorlu uçak.
  • Uzay Uçağı: Taşıyıcıya monte edilen ve görev tamamlandığında yatay iniş yapabilen yeniden kullanılabilir bir uzay aracı.

Tasarım İlkeleri:

• • Standart havaalanlarından kalkış yapabilme.
  • Yükleri (insan, kargo, uydu) yörüngeye taşıyabilme.
  • Maliyetleri en aza indirmek için yeniden kullanılabilir bir yapı.

Öne Çıkan Özellikler:

• • Kargo ve mürettebat taşımak için modüler mimari.
  • Atmosfere giriş sırasında koruma sağlayan ısıya dayanıklı malzemeler.
  • Hipersonik itki teknolojileriyle entegrasyon potansiyeli.

Uygulama Alanları

Bilimsel Görevler:

• • Çeşitli yörüngelere uydu ve ekipman taşınması.
  • Deney ve teknoloji gösterimlerinin yapılması.

Askeri Kullanımlar:

• • Uzay tabanlı gözetim veya keşif destek görevleri.
  • Askeri yüklerin yerleştirilmesi ve geri getirilmesi geri alınması.

Ticari Faaliyetler:

• • Uzay istasyonu operasyonlarını destekleyerek mürettebat ve malzeme taşınması.
  • Küçük uyduların ekonomik şekilde fırlatılması.
  • Uzay ekipmanlarının geri dönüşümü ve yeniden kullanımı.

Zorluklar ve Gelecek Perspektifleri

Karmaşıklık: Yeniden kullanılabilir sistemler, itki, aerodinamik ve malzeme biliminde ileri teknolojiler gerektirir.
Rekabet: Global rakipler (ör. SpaceX’in Starship’i, Blue Origin’in New Shepard’ı) ciddi bir rekabet oluşturmaktadır.
Potansiyel Liderlik: Tengyun’un başarısı, Çin’i yeniden kullanılabilir uzay sistemlerinde lider konumuna getirebilir.

Tamamlanma Süresi:

Prototip test uçuşları 2020’lerin ortasında başladı. Projenin tamamlanması ve ticari hizmete girmesi 2030 olarak öngörülüyor.

Maliyet:

5-7 milyar USD tahmini geliştirme maliyeti. olacağı değerlendirilmektedir.

Tengyun projesi, Çin’in uzaya ekonomik ve çok yönlü erişim sağlama stratejik hedefini yansıtmaktadır. İleri teknolojilere ve yeniden kullanılabilir çözümlere odaklanarak Çin, hem mevcut uzay programlarına rakip olmayı hem de insanlı uzay keşfi ve uydu fırlatma gibi alanlarda geleceğe yönelik yenilikler yapmayı hedefliyor.

Havadan fırlatma yöntemiyle (air-launch) uzaya çıkabilen ve yakıt tasarrufu ve tekrar kullanılabilirlik odaklı modüler tasarımı olan proje sıradan bir havalimanından havalanarak uzay araçlarını yörüngeye taşıyabilme yeteneği ile de öne çıkmaktadır.