
Ukrayna Dron saldırıları ile nasıl başa çıkıyor, ne yapıyor?
Ukrayna savaşı tam bir Dronlar savaşına döndü ve gelecek bir savaş için yaşanacakları gözler önüne serdi
Ukrayna, savaş sahasında hem Rus FPV dronlarına hem de Shahed-136 gibi kamikaze dronlara karşı farklı sistemleri devreye aldı. İşte öne çıkan bazı önlemler,
Elektronik Harp (EW) Sistemleri
Ukrayna, elektronik harp (EH) sistemlerini yoğun şekilde kullanıyor. Bunlar arasında:
BURKOVEL-AD: FPV dronlarını ve kamikaze dronları etkisiz hale getirmek için GPS bozucu sinyaller yayar.
- Bukovel-AD Elektronik Harp Sistemi
Bukovel-AD, Ukrayna merkezli Proximus LLC firması tarafından geliştirilen ve özellikle dron tehditlerine karşı tasarlanmış bir elektronik harp (EH) sistemidir. Ukrayna ordusu, bu sistemi hem FPV dronlarına hem de Rusya’nın kamikaze dronlarına (örneğin, Shahed-136 ve Lancet-3) karşı etkili bir savunma aracı olarak kullanmaktadır.
Bukovel-AD’nin Özellikleri ve Yetkinlikleri
Geniş Bantlı RF Karıştırma (Jamming) Yeteneği
- GPS/GNSS (Glonass, BeiDou) bozma: Dronların uydu navigasyon sinyallerini keserek hedefe ulaşmasını engeller.
- Komuta-Kontrol frekanslarını bozma: Dron operatörü ile insansız hava aracı (İHA) arasındaki bağlantıyı keserek kontrol kaybına yol açar.
- Video veri bağlantılarını kesme: Dronların canlı görüntü aktarmasını engelleyerek istihbarat toplamasını önler.
Dronların Erken Tespiti
- Bukovel-AD, düşman dronlarını 10-15 km mesafeden tespit edebilir.
- Tespit edilen dronların GPS sinyalini bozarak yönlerini şaşırtabilir veya tamamen kontrol dışı bırakabilir.
Mobil ve Modüler Yapı
- Araç tabanlı ve sabit üsler için uygun tasarımlara sahiptir.
- Çoğunlukla 4×4 arazi araçlarına monte edilerek mobil EH sistemi olarak kullanılır.
- Elektrikli dronlara karşı da etkilidir, çünkü drone’ların GPS sinyali yerine manyetik pusula kullanmasını bile bozabilir.
Rus Kamikaze Dronlarına Karşı Savunma
- Shahed-136, Lancet-3 ve Orlan-10 gibi İHA’ları engellemek için aktif olarak kullanılmaktadır.
- Özellikle enerji altyapısını ve kritik tesisleri koruma amacıyla konuşlandırılmıştır.
Sahada Kullanımı
- 2023’te Ukrayna, Bukovel-AD sistemlerini özellikle doğu cephesinde Rus FPV dronlarını engellemek için kullandı.
- Ukrayna şehirlerine yapılan kamikaze dron saldırılarına karşı etkili olduğu raporlandı.
- Cephe hattında HIMARS ve diğer kritik sistemleri koruma amaçlı olarak da kullanılıyor.
Bukovel-AD’nin Avantajları ve Zayıf Noktaları
Avantajlar
GPS ve RF bozma yetenekleriyle dronları etkisiz hale getiriyor.
Taşınabilir yapısı sayesinde hızlıca farklı noktalara konuşlandırılabiliyor.
Tespit mesafesi oldukça uzun (10-15 km).
Zayıf Noktalar:
Karıştırma menzili içinde olmayan dronlar hedefe ulaşabilir.
Yüksek güçlü EH sistemleri uzun süre çalıştırıldığında aşırı ısınabilir.
Çok sayıda koordineli FPV saldırısında yetersiz kalabilir.
Bukovel-AD, Ukrayna’nın elektronik harp alanında güçlü bir çözümü olarak sahada etkin şekilde kullanılıyor. Rus dron saldırılarına karşı kritik bir savunma hattı oluşturuyor ve muhtemelen ilerleyen süreçte daha da geliştirilecek.
NOTA EW: Hem dronları hem de mühimmat yönlendirme sistemlerini bozabilen taktik bir EH sistemi.
Ukrayna Nota EW Elektronik Harp (EH) Sistemi
Nota EW, Ukrayna’nın dronlara ve düşman elektronik sistemlerine karşı geliştirdiği en gelişmiş elektronik harp sistemlerinden biridir. Bu sistem, Rusya’nın FPV dron saldırılarına ve kamikaze İHA’larına karşı cephede aktif olarak kullanılmaktadır.
Nota EW’nin Temel Özellikleri ve Yetkinlikleri
Geniş Bantlı Elektronik Karıştırma (Jamming) Yeteneği
- RF (Radyo Frekansı) ve GNSS/GPS sinyallerini bozma
- FPV dronlarını ve kamikaze dronlarını devre dışı bırakma
- Düşman iletişim sistemlerini kesme
Düşman Dronlarını Erken Tespit Etme
- Nota EW, 10-20 km menzilde dronları ve elektronik tehditleri tespit edebilir.
- Düşman insansız hava araçlarının (İHA) veri bağlantısını keserek operatörle bağlantısını koparır.
Mobil ve Sabit Kullanım İçin Uygun
- Araç tabanlı versiyonları mevcuttur, genellikle kamyonet veya zırhlı araçlara monte edilir.
- Sabit üsleri, kritik altyapıyı ve askeri birlikleri korumak için de kullanılır.
Rus Dronlarına Karşı Etkili Bir Savunma
- Shahed-136, Lancet-3, Orlan-10 ve diğer Rus İHA’larını hedef alır.
- Elektronik karıştırma ile düşman roket sistemlerinin hassasiyetini azaltabilir.
- Düşman elektronik istihbarat sistemlerinin (SIGINT) etkisini düşürür.
Sahada Kullanımı ve Etkileri
- 2023’ten itibaren Nota EW, Ukrayna’nın doğu cephesinde Rus FPV dron saldırılarına karşı konuşlandırıldı.
- Özellikle HIMARS bataryaları ve topçu sistemlerini korumak için kullanılıyor.
- Kritik altyapı tesislerine yönelik kamikaze İHA saldırılarını önlemede etkili olduğu raporlandı.
Nota EW’nin Avantajları ve Zayıf Noktaları
Avantajlar:
Geniş menzilde elektronik karıştırma yapabiliyor (10-20 km).
- Düşman FPV dronlarının operatörle bağlantısını kopararak saldırıları engelliyor.
- Mobil olması sayesinde hızlıca farklı bölgelere taşınabiliyor.
Zayıf Noktalar:
- Yoğun Rus FPV dron saldırılarında tek başına yetersiz kalabilir.
- Güçlü bir EH sistem olduğu için yüksek enerji tüketimi var.
- Rusya’nın elektronik harp teknolojileriyle (RB-341V “Leer-3”, Krasukha-4) karşı karşıya geldiğinde etkinliği azalabilir.
Nota EW, Ukrayna’nın sahadaki en önemli anti-dron elektronik harp çözümlerinden biri. Özellikle FPV dronlarını, kamikaze İHA’ları ve düşman iletişim sistemlerini hedef alarak modern savaş alanında Ukrayna’ya avantaj sağlıyor. Ancak Rusya’nın da elektronik harp yeteneklerini sürekli geliştirdiği göz önüne alındığında, daha güçlü ve adaptif sistemler gerekebilir.
DJI Aeroscope: Anti-Dron Tespit ve İzleme Sistemi
DJI Aeroscope, bir dron tespit ve takip sistemidir. Ticari dronların sinyallerini tespit edip izleyen bir sistem. Bu sistem, DJI marka dronları tespit etmek, takip etmek ve operatörlerini belirlemek için özel olarak tasarlanmıştır. Özellikle güvenlik güçleri, askeri birlikler ve kritik altyapıları koruma amacıyla yaygın olarak kullanılmıştır.
DJI Aeroscope’un Temel Özellikleri ve Yetkinlikleri
Sadece DJI Dronlarını Tanımlama ve İzleme
- DJI dronlarını 50 km’ye kadar menzilde tespit edebilir.
- Dronun modelini, seri numarasını, konumunu, irtifasını ve hızını belirler.
- Dron operatörünün yerini tespit edebilir.
Anti-Dron Savunma Sistemleriyle Entegrasyon
- Havalimanları, askeri üsler, sınırlar ve kritik altyapıları korumak için kullanılır.
- Güvenlik güçleri, polis, istihbarat ve özel güvenlik birimleri tarafından tercih edilir.
Sabit ve Taşınabilir Çözümler
- Sabit (Fixed) Versiyon: Kritik tesisleri ve uzun vadeli güvenlik noktalarını korumak için kullanılır.
- Mobil (Portable) Versiyon: Araç üzerine monte edilebilir veya taşınabilir bir sistem olarak sahada kullanılabilir.
DJI Aeroscope’un Kullanım Alanları
- Havalimanı Güvenliği: Dron tehdidine karşı hava trafiğini koruma.
- Askeri ve Devlet Tesisleri: Yetkisiz dronları tespit ederek güvenliği sağlama.
- Kamu Güvenliği: Polis, sınır güvenliği ve özel operasyon birimleri tarafından kullanılır.
- Etkinlik ve Organizasyonlar: Stadyumlar, konserler ve VIP etkinlikleri dronlardan koruma.
DJI Aeroscope’un Avantajları ve Zayıf Noktaları
Avantajlar
- DJI dronlarını uzun mesafeden tespit edebilir (50 km’ye kadar).
- Operatör konumunu belirleyebilir ve takip edebilir.
- Hızlı tepki verme yeteneği sağlar.
Zayıf Noktalar:
- Sadece DJI marka dronları tespit edebilir.
- DJI dronları modifiye edilirse (Özel yazılım veya sinyal değiştirme) tespiti zorlaşabilir.
- Rusya-Ukrayna savaşında her iki tarafın da hackleyerek birbirine karşı kullandığı rapor edildi.
- DJI 2023’te üretimi durdurdu ve Ukrayna’ya satışını kısıtladı.
DJI Aeroscope’un Ukrayna-Rusya Savaşındaki Kullanımı
- Ukrayna, DJI Aeroscope’u Rus FPV dronlarını ve keşif dronlarını tespit etmek için kullandı.
- Rusya ise Ukrayna’nın dron operasyonlarını bozmak için Aeroscope’u hackleyerek kullandı.
- Rus birlikleri, Aeroscope’u kullanarak Ukraynalı dron operatörlerinin yerini tespit etti ve hedef aldı.
DJI Aeroscope’un Geleceği
- DJI, 2023’te Aeroscope’un üretimini durdurduğunu açıkladı.
- Bu nedenle birçok ülke, Aeroscope’un yerine yeni anti-dron sistemlerine yöneliyor.
- Yerini alan sistemler: Dedrone, DroneShield, SkySafe, NOTA EW, Bukovel-AD gibi sistemler.
Sonuç
DJI Aeroscope, DJI marka dronları tespit etmek için etkili bir sistemdi ancak sadece DJI dronlarını algılayabildiği için savaş alanlarında kısıtlı bir çözüm sundu. Özellikle Rusya ve Ukrayna arasındaki savaşta iki taraf da sistemi aktif olarak kullandı ve hackleme girişimlerinde bulundu. DJI’nin üretimi durdurmasının ardından, Ukrayna ve diğer ülkeler daha gelişmiş anti-dron sistemlerine yönelmeye başladı
Kinetik Önleme Sistemleri
Rus dronlarını fiziksel olarak etkisiz hale getirmek için kullanılan yöntemler:
- Shilka (ZSU-23-4) ve Gepard Oerlikon: 23 mm ve 35 mm’lik otomatik toplarıyla dronları vurabiliyor.
- M2 Browning ve DShK Ağır Makineli Tüfekler: Cephe hattında dron düşürmek için kullanılıyor.
- MANPADS (Igla, Stinger, Starstreak): Kamikaze dronlar için etkili ama FPV dronlara karşı kullanımı zor.
Otonom & AI Destekli Sistemler
- Kamikaze Dron Avcıları: Ukrayna, FPV dronlarıyla düşman dronlarını avlama taktikleri geliştiriyor.
- SkyWiper REX-1 & REX-2: Tüfek şeklinde taşınabilen RF bozucular, operatörlerin FPV dronlara karşı savunmasını sağlıyor.
- Delta ISR Platformu: Yapay zekâ destekli bu sistem, dronların kalkış noktalarını analiz edip önceden tespit etmeye yardımcı oluyor. Nato tatabikatlarında katılım sağlayan sistem dikkat çekici bir başarıya sahip.
Hava Savunma Entegrasyonu
- NASAMS, IRIS-T, Patriot, Gepard: Büyük çaplı hava savunma sistemleri, yansıtma yüzeyi büyük olan dronlar ve seyir füzelerine karşı kullanılıyor.
- Mobil Radar Sistemleri: Ukrayna, radarlarla dronları tespit edip karadan ve havadan karşılık veriyor. Entegre bir radar ağı ile dronları mümkün olan en uzak mesafede tespit etmek için çalışıyor. Farklı frekanslara yayın yapan Radarlae eliyle farklı yansıtma yüzeyi olan farklı süratlerde ki dronları tespit etmeyi başarıyor.